تفسیر رمزیتفسیر مبتنی بر عدم اعتبار ظواهر الفاظ، و اشاره بودن آن‌ها برای معانی تاویلی را تفسیر رمزی گویند. ۱ - تعریف"تفسیر رمزی" که گاهی از آن به "تفسیر باطنی" نیز تعبیر می‌شود مبنا و اساس درک مفاهیم قرآن را بر مطالبی خارج از قرآن گذاشته، آیات را رمز و اشاره به آن می‌داند؛ بدون آن که لفظ و قواعد ادبی و ظاهر قرآن بر آن معانی خارجی دلالت داشته باشند. ۲ - تفاوت تفسیر رمزی با اشاری و عرفانی۱. در تفسیر رمزی، سابقه تاویلی پیش از اسلام هم وجود دارد. ۲. رموز و اشارات بیش از آن که بر کلام الهی استوار باشند، مبتنی بر آموزش از معلم است. ۳ - مصداق تفسیر رمزیآشکارترین چهره این تفسیر را می‌توان در طایفه "باطنیه" از فرقه‌های "اسماعیلیه" دید. از اسماعیلیه تفسیر کاملی به صورت باطنی منتشر نشده است و عمدتا در برخی آیات و سوره‌ها تفسیری نوشته‌اند. [۱]
خرمشاهی، بهاء الدین، دانش نامه قرآن وقرآن پژوهی، ج۱، ص۶۴۹.
[۲]
ایازی، محمد علی، المفسرون حیاتهم و منهجهم، ص۵۸.
۴ - عناوین مرتبطتفسیر باطنیه. ۵ - پانویس
۶ - منبعفرهنگنامه علوم قرآنی، برگرفته از مقاله «تفسیر رمزی». |